Kitâb-ü Muhammediyye fî na‘ti seyyidi’l-‘âlemîn habîbillâhi’l-a’zam ebi’l-Kâsım Muhammedini’l-Mustafâ /
كتاب محمدیة في نعت سید العالمین حبیب الله الأعظم أبي القاسم محمدن المصطفي
Katalog Kaynağı
DIB
Dil Kodu
Osmanlı Türkçesi
Dewey Yer Numarası
297.78 İSC
Demirbaş
002948
Yazar
Yazıcıoğlu (Yazıcızâde) Mehmed Efendi b. Sâlih Gelibolulu,
یازیجی اوغلی (یازیجی زادە) محمد أفندی بن صالح كلیبولیلی
یازیجی اوغلی (یازیجی زادە) محمد أفندی بن صالح كلیبولیلی
Eserin bilinen diğer ad
Muhammediyye
محمدیة
محمدیة
Yayın Bilgisi
Gelibolu 853 [1449], 10 Safer 964 [13 Aralık 1556]
Fiziksel Tanımlama
308 varak Nesih, manzum, 15 satır / 2 sütun 260x180mm, 200x140mm.
Genel Not
Tezhip özellikleri: Eserde konu başlıkları, ayetler ve hadisler kırmızı mürekkep ile yazılmıştır.
Kâğıt: Krem renkte filigranlı kâğıt.
Mürekkep rengi: Siyah ve kırmızıdır.
Yazmanın başlangıç satırları: بسم الله...اله واحد و رب تعالي – هو الله البدیع الحق الاعلی – تعالی ذاته لما تجلی – من الغیب الی العین فجلي... – لهی یازجی اوغلی محمد- قولك در حضرتكده یوزی قارا
Yazmanın bitiş satırları: لما حذمت بالرسالة حتم الرسالة – سمیتها بالرسالة المحمدیة كتاب ایرشدی چونكم انتهایه- حقه حمد یله مدح بی نهایه- حبیبنه صلوتیله تحیات دخی الینه كم خیر البریات
Nüsha bilgisi: Eser müellifin vefatından sonra ilk 75 sene içerisinde kaleme alınmıştır.
Kondisyon: Eserin şirazesi kopmuş, varakların dikişleri kopmuş cilt gövdeden ayrılmış, bazı varaklar ciltleme zamanında sırt tarafından kesilerek yazıya zarar verilmiş, berbat bir ciltleme ile yazılar sırt tarafından zarar görmüş ve bütün varaklar delinmiş, cildi yenilenmiştir.
Diğer özellikler: Değişik konulardaki manzumelerden oluşan Muhammediyye üç bölümde incelenebilir. 1. Yaratılışla ilgili kısım (1-1413. beyitler). Mülemma bir tevhidin ardından bir na‘t ile başlayan bu bölüm Hulefâ-yi Râşidîn’in övgüsü, sebeb-i te’lif ve içinde bir tevhidin yer aldığı “iftitâhu’l-kitâb” ile devam eder. 2. Siyer-mevlid bölümü (1414-4756. beyitler). Burada Hz. Âdem’den itibaren bütün peygamberlerin bazı özellikleriyle tanıtılmasından sonra Hz. Muhammed’in doğumu, hayatı, savaşları, mûcizeleri, Ehl-i beyt’i ve halifeleri anlatılır. 285 beyitlik bir mi‘râciyyeyi de içeren bu kısımda ayrıca Kur’ân-ı Kerîm’in hususiyetleri, Fâtiha, İhlâs gibi sûrelerin tefsiri, hadis şerhleri, Resûlullah’ın nasihatleri, salavat getirmenin faziletleri, ibadetlere ve cihada teşvik gibi konular yer almaktadır. 3. “Fasl fî eşrâti’s-sâa” başlığından itibaren gelişen kısım (4757-8765. beyitler). Burada kıyamet alâmetleri, deccâlin çıkışı, nüzûl-i Îsâ, Ye’cûc ve Me’cûc, dâbbetü’l-arz, güneşin batıdan doğuşu, tövbe gibi konular işlenmiştir. Kıyametin kopması, sûr-ı İsrâfîl, haşr, havz-ı kevser, livâü’l-hamd, şefaat, hesap ve kitap, sırat, cennet ve cehennem hakkında bilgilerin ardından hâtime kısmı gelir. Eser 307b varağında sona ermiş, 308a-b ve Ia-1a varakları arası boştur. Müellif ismi 3b varağında on beşinci (son satırda) yer almış, eser ismi 307a varağının on dördüncü satırında ve eserin baş tarafında yer almaktadır.
Rakabe kaydı: Vardır.
Ferağ kaydı: 307b varağında ferağ kaydı vardır.
Kâğıt: Krem renkte filigranlı kâğıt.
Mürekkep rengi: Siyah ve kırmızıdır.
Yazmanın başlangıç satırları: بسم الله...اله واحد و رب تعالي – هو الله البدیع الحق الاعلی – تعالی ذاته لما تجلی – من الغیب الی العین فجلي... – لهی یازجی اوغلی محمد- قولك در حضرتكده یوزی قارا
Yazmanın bitiş satırları: لما حذمت بالرسالة حتم الرسالة – سمیتها بالرسالة المحمدیة كتاب ایرشدی چونكم انتهایه- حقه حمد یله مدح بی نهایه- حبیبنه صلوتیله تحیات دخی الینه كم خیر البریات
Nüsha bilgisi: Eser müellifin vefatından sonra ilk 75 sene içerisinde kaleme alınmıştır.
Kondisyon: Eserin şirazesi kopmuş, varakların dikişleri kopmuş cilt gövdeden ayrılmış, bazı varaklar ciltleme zamanında sırt tarafından kesilerek yazıya zarar verilmiş, berbat bir ciltleme ile yazılar sırt tarafından zarar görmüş ve bütün varaklar delinmiş, cildi yenilenmiştir.
Diğer özellikler: Değişik konulardaki manzumelerden oluşan Muhammediyye üç bölümde incelenebilir. 1. Yaratılışla ilgili kısım (1-1413. beyitler). Mülemma bir tevhidin ardından bir na‘t ile başlayan bu bölüm Hulefâ-yi Râşidîn’in övgüsü, sebeb-i te’lif ve içinde bir tevhidin yer aldığı “iftitâhu’l-kitâb” ile devam eder. 2. Siyer-mevlid bölümü (1414-4756. beyitler). Burada Hz. Âdem’den itibaren bütün peygamberlerin bazı özellikleriyle tanıtılmasından sonra Hz. Muhammed’in doğumu, hayatı, savaşları, mûcizeleri, Ehl-i beyt’i ve halifeleri anlatılır. 285 beyitlik bir mi‘râciyyeyi de içeren bu kısımda ayrıca Kur’ân-ı Kerîm’in hususiyetleri, Fâtiha, İhlâs gibi sûrelerin tefsiri, hadis şerhleri, Resûlullah’ın nasihatleri, salavat getirmenin faziletleri, ibadetlere ve cihada teşvik gibi konular yer almaktadır. 3. “Fasl fî eşrâti’s-sâa” başlığından itibaren gelişen kısım (4757-8765. beyitler). Burada kıyamet alâmetleri, deccâlin çıkışı, nüzûl-i Îsâ, Ye’cûc ve Me’cûc, dâbbetü’l-arz, güneşin batıdan doğuşu, tövbe gibi konular işlenmiştir. Kıyametin kopması, sûr-ı İsrâfîl, haşr, havz-ı kevser, livâü’l-hamd, şefaat, hesap ve kitap, sırat, cennet ve cehennem hakkında bilgilerin ardından hâtime kısmı gelir. Eser 307b varağında sona ermiş, 308a-b ve Ia-1a varakları arası boştur. Müellif ismi 3b varağında on beşinci (son satırda) yer almış, eser ismi 307a varağının on dördüncü satırında ve eserin baş tarafında yer almaktadır.
Rakabe kaydı: Vardır.
Ferağ kaydı: 307b varağında ferağ kaydı vardır.
Konu - Konusal Terim
Tasavvuf
Mistisizm __ İslam
Sufism
Mysticism __ Islam
تصوف
منافب
Mistisizm __ İslam
Sufism
Mysticism __ Islam
تصوف
منافب
Müstensih
Yusuf b. Kasım
یوسف بن قاسم
یوسف بن قاسم
Alıntı- referanslar
DİA cilt: 30, sayfa: 586-587.